Auteur: Ir. Ralph Moorman | Reacties: 19 Comments
Wat is dit nou precies een auto-immuunziekte, welke soorten zijn er, wat zijn de klachten en oplossingen? Ik leg het je graag uit.
Inhoudsopgave
Wat is een auto-immuunziekte?
De betekenis / definitie van een auto-immuunziekte is een ziekte waarbij het immuunsysteem door een fout lichaamseigen weefsel (of cellen) als vijandig of lichaamsvreemd ziet. De kans dat je een of meerdere auto-immuunziektes tegelijk krijgt wordt deels bepaald door je genen (familiair, genetische aanleg), maar ook voeding, leefstijl en omgeving spelen een rol (triggers).
Bij een auto-immuunziekte reageert de afweer te sterk én naar binnen (eigen cellen), terwijl bijvoorbeeld een allergie naar buiten gericht is (pollen, voedsel, parfum, etcetera). De schade door een auto-immuunziekte kan soms langzaam en op latere leeftijd ontstaan, maar ook snel (zoals bij diabetes type 1 op jonge leeftijd). Daarnaast kan het een specifiek orgaan betreffen of een breder effect hebben.
Ook kan een auto-immuunziekte tijdelijk zijn en in remissie komen. Door aanpassing van voeding en leefstijl kunnen soms mooie resultaten bereikt worden die variëren van minder klachten, vertraging van het verloop van de ziekte én in het beste geval zelfs remissie. Wel hangt het er vanaf om welke auto-immuunziekte het gaat en hoe lang je deze ziekte al hebt.
Wat is het immuunsysteem?
Wat is het immuunsysteem? Hoe werkt het immuunsysteem? Kan je ontstekingen testen? Hoe kan je het immuunsysteem versterken? Ben je bekend met LDN (Low Dose Naltrexon)? Dit lees je hier: het immuunsysteem
Wat is de oorzaak van een auto-immuunziekte?
Bij een auto-immuunziekte is er sprake van een fout in de afweer (falend afweersysteem). Het immuunsysteem reageert te hevig en valt daarbij ook nog eens lichaamseigen cellen aan. Bij veel auto-immuunziekten maakt het lichaam specifieke antistoffen aan die soms in bloedonderzoek kunnen worden gemeten. Bekende antistoffen zijn anti-TPO (bijvoorbeeld de ziekte van Hashimoto) en anti-TSI (ziekte van Graves). Er zijn ook auto-immuunziekten waar de antistoffen nog niet van bekend zijn. Het is dan ook nog niet honderd procent bewezen dat het dan om een auto-immuunziekte gaat.
Wanneer het immuunsysteem sterk belast wordt en langdurig overactief is, is de kans dat een auto-immuunziekte zich openbaart vergroot. Vaak gaat er chronische stress (bijnieruitputting), ziekte (virussen) of een bevalling aan vooraf. Daarnaast kan ook een ongezond voedings- en leefpatroon het immuunsysteem actiever (en dus agressiever) maken. Verhoogde bloedsuiker, grote hoeveelheden orgaanvet, voedselovergevoeligheden, allergieën, darmproblemen (lekkende darm syndroom) en een darmflora die uit balans is kunnen allemaal bijdragen aan een overactief immuunsysteem en dus auto-immuunziekten (1) (2) (3)(4).
Welke soorten auto-immuunziekten zijn er?
Hoeveel auto-immuunziekten er zijn is niet precies bekend. Vermoedelijk loopt het aantal op tot wel tegen de honderd. Sommige daarvan zijn zeldzaam. Ook is niet van alle ziektes met zekerheid vastgesteld dat er een auto-immuniteit onder ligt als oorzaak.
Lijst van (vermoedelijke) auto-immuunziekten:
- Schildklier: Ziekte van Hashimoto en ziekte van Graves
- Hoofdhuid: Alopecia areata
- Zenuwweefsel: Multiple sclerose (MS)
- Spierweefsel (neuromusculair): Myasthenia gravis
- Darm (verteringsstelsel): Ziekte van Crohn, Colitis Ulcerosa, Coeliakie (gluten)
- Huid: Psoriasis, lupus (huidlupus), vitiligo en lichen planus (ook slijmvliezen)
- Alvleesklier (beta-cellen Eilandjes van Langerhans): Diabetes type 1
- Gewrichten: Reumatoïde artritis
- Traan- en speekselklieren: Syndroom van Sjögren
- Bijnieren: Ziekte van Addison
- Bindweefsel: Sclerodermie
- Meerdere organen en weefsel: Systemische lupus
Download online hormoontest
Wat kunnen symptomen zijn?
Klachten die kunnen ontstaan hangt af van het soort auto-immuunziekte en welke weefsels er aangedaan worden. Soms is het effect plaatselijk, maar veel vaker is er malaise die het hele lichaam betreft.
Wat veel auto-immuunziektes gemeen hebben is dat wanneer het immuunsysteem overactief is, er sprake is van vermoeidheid en (laaggradige) ontstekingen die zich op allerlei plaatsen in het lichaam kunnen openbaren (denk aan de longen, darmen en huid). Ook de hersenen, het zenuwstelsel en de gemoedstoestand kunnen er negatief door beïnvloed worden (5).
De behandeling van auto-immuunziektes
De meeste behandelingen door de arts zijn gebaseerd op het verlagen van de ontstekingen en verminderen van symptomen met medicijnen. Bij sommige auto-immuunziekten worden er hormonen toegediend of stoffen die de hormoonaanmaak juist remmen.
Een nadeel van het langdurig remmen van ontstekingen en het breed onderdrukken van het immuunsysteem kan zijn dat op andere fronten het immuunsysteem minder goed zijn werk kan doen. Daarnaast is er ook een verhoogd risico op diabetes en botontkalking (6). Daarom wordt er gewerkt aan medicatie die steeds specifieker te werk gaat en bijvoorbeeld er op gericht is om alleen die antistof(fen) te bestrijden die bij de te behandelen auto-immuunziekte hoort.
Wat kun je zelf doen?
Door je voeding en leefstijl te optimaliseren kun je er voor zorgen dat het immuunsysteem minder overactief wordt en soms worden de antistoffen dan lager. Dit kan symptomen verminderen bij de meeste auto-immuunziekten en in sommige gevallen juist het verloop verbeteren en de medicatie die nodig is verminderen. Uiteraard is dit afhankelijk van het soort auto-immuunziekte, hoe lang de persoon de ziekte al heeft, de ernst ervan en het herstellend vermogen van het weefsel dat wordt aangetast. Soms is de schade door het immuunsysteem aangericht onomkeerbaar, maar dan kan het nog steeds veel opleveren het immuunsysteem te ontlasten. Het immuunysteem gebruikt veel energie dus je houdt dan energie over en je voelt je beter.
Belangrijke aandachtspunten zijn:
- Zorg voor een stabiele bloedsuiker en voorkom of verhelp insulineresistentie. Hoge bloedsuiker verhoogt de ontstekingsactiviteit in het lichaam (7).
- Zorg voor een gezond vetpercentage. Vooral orgaanvet kan de ontstekingsactiviteit verhogen en het immuunsysteem belasten (8).
- Eet voeding die je goed kunt verteren en verdragen. Overgevoeligheidsreacties op bepaalde voedingsbronnen kunnen het immuunsysteem flink belasten (9).
- Voorkom hyperpermeabele darm syndroom (lekkende darm syndroom). Wanneer te grote peptiden (eiwitten) in de bloedbaan terecht kunnen komen zal dit het immuunsysteem belasten (10).
- Verminder stress. Chronische stress verhoogt de ontstekingsactiviteit (11).
- Voorkom tekorten aan vitaminen en mineralen. Vooral een tekort aan vitamine D (12), en zink (13) zijn geassocieerd met auto-immuunziektes.